Piękno
i proporcja: zródła i zasady klasycznej estetyki.
Podczas
dzisiejszego spaceru mówiliśmy o podstawach starożytnej estetyki.
Zasadniczą tezą naszego prowadzącego, Marcina, było
stwierdzenie, że klasyczną estetykę należy rozpatrywać w
szerszym kontekście metafizyki, obrazu świata jaki mieli
starożytni. Szczególny wpływ na ten obraz świata miał Pitagoras
i jego wizja harmonijnego, rządzącego się racjonalnymi,
matematycznymi prawami kosmosu (przeciwstawionego chaosowi).
Mówiąc o Pitagorasie przeprowadziliśmy eksperyment z gitarą, by
zrozumieć matematyczną proporcję rządzącą oktawą.
Dowiedzieliśmy się też, na czym polegał
rządzący grecką architekturą i sztuką złoty podział.
Następnie ruszyliśmy do ukrytego w głębi
Łazienek posągu Herkulesa. Herkules miał być symbolem filozofa
jako wojownika, kogoś, kto nieustannie pozostaje w twórczym agonie
ze swoim poprzednikiem. To posłużyło jako pretekst do
skontrastowania estetycznych poglądów Platona i Arystotelesa.
Platon wygnał poetów ze swego idealnego państwa; poeci i artyści
wytwarzali według niego zaledwie imitację imitacji, byli więc
podwójnie oddaleni od prawdziwej rzeczywistości, jaką stanowił
świat idei. Arystoteles cenił ich bardziej (wynosił poezję nad
historię), ale i tak opowiadał się po stronie filozofii w jej
odwiecznym sporze z poezją. Spacer
zakończyliśmy zastanawiając się nad uwagami Arystotelesa o
pięknie i niejednoznacznością jego pojęcia katharsis.
Beauty
and Proportion: the roots and principles off classical aesthetics.
Today,
during our walk, we were talking about basics of ancient aesthetics.
The main thesis of our host, Marcin, was that classic aesthetics has
to be put in more general context of metaphysics, the ancient view of
the world. Especially influential for this view was Pythagoras and
his vision of harmonious, ruled by rational, mathemathical order
cosmos (opposition of chaos). Talking about Pythagoras
we carried out experiment with the guitar in order to understand
mathemathical proportion of the octave. Also we became acquinted with
golden ratio which ruled greek architecture and art. Then we
moved towards - hidden deep in Lazienki - statue of Hercules.
Hercules was a symbol of the philosopher as a fighter, someone who
remains in the creative agon with his precursor. It was the pretext
to confront aesthethic views of Plato and Aristotle. Plato banished
poets from his ideal state; for him poets and artists created merely
imitation of imitation, therfore they were twice removed from true
reality which was the world of ideas. Aristotle appreciated them more
(he praised more poetry then history) but newertheless he placed
himself on the side of philosophy in her ancient quarrel with poetry.
We ended our walk wandering about Aristotles remarks on beauty and
ambigiuty of his notion of katharsis.
tekst Karolina Bartkowiak
fot. Zofia Zaccaria